Als starter kon ik geen kant meer op

Ondernemer: Aaron Wayne

Ik zat in een domino-effect waarbij de dominostenen die omvielen steeds groter werden In september 2018 verliet ik Seattle om de wereld te verkennen. Ik bleef hangen in Maastricht door de heerlijke sfeer en de vriendelijkheid van de mensen.

Door de Dutch – American friendship Treaty mag ik een eigen bedrijf opstarten in Nederland, zolang ik maar €4500,- op mijn rekening heb staan. Ik maak bijzondere koffie en in juni 2019 richtte ik de Beta Koffie Community op. Ik zocht een Nederlandse partner om goed op de lokale cultuur te kunnen inspelen. Deze partner, een franchise die opgezet werd vanuit Duitsland in Nederland zou voor de koffiefiets zorgen en zij zouden mijn koffie afnemen, een perfecte win-win. De fietsen waren over een maand klaar, over 2 maanden, 3 maanden … uiteindelijk zijn ze nooit afgekomen. In de tussentijd werd ik bezig gehouden met het verzamelen van contacten, volgen van ‘opleidingen’ en toen was het maart 2020. Ik kreeg natuurlijk geen steun, want daarvoor had je al een bestaand bedrijf moeten hebben.

Dan ga ik wel alleen verder, dus ik vroeg een vergunning aan voor een mobiele koffiebar. ‘Dit moet ik even overleggen met mijn collega’s’. ‘Oh ja, nee, dit heb ik nog niet overlegd, want die was op vakantie.’ ‘Ah, nee, nu ga ik zelf op vakantie.’

De vriendelijke eigenaresse van een koffiebar in Maastricht die met juristen had overlegd, vertelde me dat daar helemaal geen vergunning voor nodig is! Aangezien ik nog geen mobiele bar had, zette ik een pop-up koffiecorner op in een tosti-bar. In februari 2021 belde de gemeente, dat dit niet was toegestaan.

Nu zat ik vast

Mijn spaargeld was bijna op, ik kon nog een vlucht naar de US betalen, maar daar zou ik helemaal niks hebben. Wat moest ik daar beginnen? Ik maakte geen aanspraak op US steun, noch op Nederlandse steun. Met de 4500,- op de bank heb ik een maand huur vooruit betaald en ben ik gaan netwerken, voor mezelf dit keer en niet voor de koffiefiets franchise. Van een paar mensen uit de US kreeg ik wat boodschappengeld.

Angst en depressie

Dit is de moeilijkste tijd geweest van mijn leven. Ik zat zo vast; moest bedelen bij vrienden en familie voor boodschappen; was dag in dag uit bezig bang niet te kunnen overleven. Verschillende keren per nacht schrok ik wakker: wat als ze me het land uit zetten? Hoe lang is mijn huisbaas nog bereid te wachten op de huur? Wat moet ik morgen eten? Daar zit je dan in je eentje in een vreemd land tijdens een pandemie, geen enkel recht op overheidssteun, noch van je eigen thuisland, noch hier.

Bij Stichting Pand in Heerlen kwam ik ‘thuis’

Deze tijd heeft me wel opnieuw verliefd gemaakt op de mensen in Nederland. Omdat ik niet kon ondernemen en niet mocht werken, heb ik als vrijwilliger geholpen bij Caritas045 om 2000 maaltijden per dag te maken voor mensen die onder de armoedegrens leven in Heerlen. Zelf mocht ik ook vaak eten mee naar huis nemen. Dat heeft me echt gered. Ik ontmoette de oprichters van Stichting Pand. Zij geloofden in mij en mijn ondernemerschap.

‘PAND heeft als doel om de Heerlense binnenstad d.m.v. kunst en cultuur te boosten.’ Hier serveer ik nu mijn koffie en entertain de bezoekers met veel positiviteit en enthousiasme. Het voelt nu als de familie die ik nooit heb gehad. Daar ben ik heel erg dankbaar voor.

Bijna was alles voor niks geweest

Juni 2021 ging de economie open en verliep mijn verblijfsvergunning. Als ik een goed bedrijf had, zou ik een nieuwe verblijfsvergunning krijgen voor 2 jaar, maar dat ging dus niet lukken. Gelukkig geeft de ambtenaar me tot 1 oktober 2021 de tijd om mijn bedrijf rendabel te maken. Dus ik heb mijn verdriet weggeslikt, heb mijn rug gerecht en ben volop aan het werken en ondernemen.

De toekomst ziet er goed uit

De huur hoef ik even niet terug te betalen en de belastingen mag ik later afdragen. Ik breid nu mijn bedrijfje uit naar andere stichtingen en breng mensen bij elkaar onder het genot van mijn overheerlijke koffie (zelfs niet-koffiedrinkers lusten het!).

Ook heb ik een nieuw businessmodel uitgewerkt waarin je restproducten van koffiebonen verkoopt vanuit gedeeld eigendom. Met deze flexibele manier van ondernemen hoop ik meer ZZP’ers te kunnen helpen adaptief te zijn in de continu veranderende economie.

Als ik wel steun had gekregen

Mijn leven had er totaal anders uitgezien als ik zou zijn behandeld zoals mensen in loondienst in Nederland. Als ze mij hadden beoordeeld op mijn ondernemersplan en ondernemerschap had ik niet hoeven bedelen om boodschappen; dan had ik mijn huurverplichtingen kunnen nakomen en had ik heel veel meer nachtrust gehad. Het had mij deze zwarte periode uit mijn leven gescheeld.

Ik ben geen Nederlander, maar wel mens

Als niet-Nederlander vind ik het logisch dat ik niet zoveel steun zou krijgen als mensen met een Nederlands paspoort. Het is tenslotte mijn beslissing geweest hier naartoe te verhuizen. Aan de andere kant, vind ik de vrije val die ik nu heb meegemaakt echt onmenselijk. Het kan toch niet zo zijn dat die paar startende ondernemers in Nederland, ook al komen ze uit het buitenland, helemaal aan hun lot worden overgelaten? Terwijl alle mensen in loondienst volledig worden geholpen.